Ciśnienie krwi to fizjologiczne zjawisko odnoszące się do ciśnienia panującego wewnątrz naczyń krwionośnych oraz w sercu. Dzięki dokładnej znajomości czynności układu sercowo-naczyniowego można dokładnie określić normy dla ciśnienia tętniczego osób w każdym wieku. Współcześnie poważnym problemem wielu ludzi na świecie jest choroba nadciśnieniowa wynikająca przeważnie ze stylu życia. Rzadziej spotyka się niedociśnienie.
Co to jest ciśnienie tętnicze?
W fizjologii człowieka wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje ciśnień – tętnicze oraz ośrodkowe żylne. Ośrodkowe żylne dotyczy ciśnienia panującego w dużych naczyniach żylnych okolicy serca, a dokładniej prawego przedsionka. Jest ono bardzo niskie, ponieważ wynosi średnio 0-20 mmHg. Wynika to z budowy anatomicznej żył oraz ich czynności fizjologicznej.
Z kolei ciśnienie tętnicze jest podstawowym parametrem badanym przez lekarzy oraz samodzielnie przez pacjentów. To właśnie ten wynik świadczy o tym, czy dana osoba posiada prawidłowe ciśnienie krwi. Powstaje wskutek rozciągnięcia sprężystych ścian tętnic krwią wyrzucaną przez komory serca i zależy od oporu, jaki napotyka krew opuszczając tętnice.
Jak zmierzyć ciśnienie tętnicze?
Podstawową metodą pomiaru ciśnienia jest skorzystanie z ogólnie dostępnych aparatów do pomiaru ciśnienia. Mankiet takiego urządzenia należy założyć na ramię, około 1,5 cm od stawu łokciowego (ciśnieniomierz naramienny) lub na przedramię, około 1,5 cm przed stawem nadgarstkowym (ciśnieniomierz nadgarstkowy). Podczas pomiaru należy pamiętać, aby nie rozmawiać i nie wykonywać żadnych czynności. Do badania nie należy przystępować po dużej aktywności fizycznej. Ciało powinno być rozluźnione, a kończyna górna oparta o blat stołu na wysokości serca.
Prawidłowe ciśnienie krwi wynosi 120/80 mmHg. Pierwszy parametr odnosi się do ciśnienia skurczowego, natomiast drugi do rozkurczowego. Za normy dla ciśnienia wysokiego prawidłowego przyjmuje się wynik skurczowy do 139, zaś rozkurczowy do 89. Wszystkie wyniki powyżej normy świadczą o nadciśnieniu. Wyróżnia się 3 główne stopnie nadciśnienia.
Nie należy jednak nadmiernie przejmować się pojedynczym wynikiem powyżej normy, ponieważ często ciśnienie wzrasta w skrajnych stanach emocjonalnych, po wypiciu kawy, spożyciu posiłku czy aktywności fizycznej. Na ciśnienie krwi wpływ może mieć także przyjmowanie leków, a w niektórych przypadkach nawet pogoda. W razie wątpliwości warto skonsultować się z kardiologiem.