Gojenie ran, regeneracja skóry

Gojenie ran obejmuje szereg złożonych procesów naprawczych, które zachodzą w miejscu uszkodzenia tkanek miękkich. Bierze w tym udział kilka układów organizmu, głównie jednak krwionośny oraz immunologiczny. Cały proces rozpoczyna się już w momencie uszkodzenia skóry i trwa tak długo, aż zakończy się sukcesem. Może zatem obejmować kilka dni lub nawet kilka miesięcy – w zależności od rodzaju rany, przyczyny jej powstania oraz rozległości uszkodzeń. Gojenie ran to zjawisko fizjologiczne i przebiegające samoistnie, które można jednak wspomagać.

FILTRUJ PO
SORTUJ PO
SORTUJ PO

Opóźnione gojenie ran

Naprawa uszkodzeń skóry i tkanek miękkich ma miejsce w każdej minucie, aż do momentu zakończenia gojenia. W tym czasie zachodzi szereg zmian w uszkodzonych tkankach – między innymi obkurczenie naczyń krwionośnych (aby nie doszło do wykrwawienia), odbudowa włókien kolagenowych czy tworzenie się skrzepu. Istnieje jednak wiele czynników, które mogą nawet w znacznym stopniu opóźniać ten proces i są to:

  • osłabiona odporność organizmu;
  • awitaminoza lub hipowitaminoza, szczególnie w kontekście witamin: A, C, E oraz z grupy B;
  • niedobór składników mineralnych, głównie cynku i selenu;
  • niedokrwienie miejsca uszkodzenia, np. wskutek ucisku;
  • stres;
  • stosowanie nieodpowiednich leków – zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie (np. obniżających krzepnięcie krwi);
  • zakażenie rany;
  • cukrzyca;
  • choroba nowotworowa.
Z tego względu do sprawnego gojenia się ran przyczynia się ogólny stan zdrowia oraz w dużej mierze styl życia. Wstępem do prawidłowego gojenia ran jest zadbanie o odpowiednie warunki dla rany. Powinna ona zostać oczyszczona i w razie konieczności zabezpieczona.

Jak wspomagać gojenie ran?

Po oczyszczeniu rany warto ją zabezpieczyć, szczególnie jeśli jest bardzo rozległa lub narażona na zanieczyszczenia. Niektóre uszkodzenia wymagają interwencji chirurgicznej i założenia szwów. Po odpowiednim opatrzeniu rany pozostaje już tylko jedna rzecz – pozostawić jej czas niezbędny do naprawy. W tym czasie można jednak stosować metody wspomagające, które w pewnym stopniu mogą przyczynić się do wspomagania gojenia, np.:

  • laseroterapia;
  • naświetlanie promieniowaniem ultrafioletowym;
  • suplementacja kolagenem, kwasem hialuronowym czy koenzymem Q10, gdyż związki te naturalnie występują w skórze i ją budują;
  • odpowiednia podaż białka i witamin;
  • dostarczenie ranie odpowiedniej ilości tlenu.
Szacuje się, że proces gojenia się rany trwa średnio około 10 dni. Nie jest to jednak sztywna rama czasowa, ponieważ jak wspomniano, czas niezbędny do regeneracji uszkodzonych tkanek jest kwestią indywidualną. Niezwykle ważne jest, aby nie zdrapywać tworzących się strupków. Jeśli ciało będzie gotowe, zmiany te odpadną samoistnie. Wcześniej jednak stanowią barierę ochronną dla zmian naprawczych toczących się poniżej nich.