Układ krwionośny

Układ krwionośny jest siecią naczyń krwionośnych rozciągającą się po całym organizmie. Sieć tę budują naczynia tętnicze, naczynia żylne oraz naczynia włośniczkowe. Celem takiego zespołu jest rozprowadzanie krwi do wszystkich komórek i tkanek organizmu, a także transport krwi odtlenowanej, zawierającej metabolity i produkty przemiany materii z komórek do narządów usuwających te związki. Układ krwionośny jest układem zamkniętym, co oznacza, że krew krąży wyłącznie w systemie naczyń, nie wypływając poza nie.

FILTRUJ PO
SORTUJ PO
SORTUJ PO

Układ krwionośny – budowa

W skład układu krwionośnego wchodzą wspomniane naczynia krwionośne:

  • tętnice – rozprowadzają krew zawierającą tlen z serca do wszystkich komórek i tkanek. Cechują się dużą elastycznością i grubością ścian, ponieważ krew przepływa przez nie pod dużym ciśnieniem. Krew płynąca przez tętnice, ze względu na zawartość tlenu, posiada ciemniejszą barwę;
  • żyły – prowadzą krew z tkanek do serca. Najczęściej krew ta jest pozbawiona tlenu, przez co ma intensywną, czerwoną barwę, jaśniejszą od krwi tętniczej. Ściany naczyń żylnych są mniej elastyczne i mocne niż w przypadku tętnic. Cechuje je raczej wiotkość;
  • włośniczki – zwane również naczyniami włosowatymi. To naczynia o bardzo cienkich ścianach i małych rozmiarach. Ich niewielkie rozmiary sprawiają, że naczynia włosowate docierają do każdej, nawet najbardziej oddalonej czy małej części ciała.
Układ krwionośny utworzony jest jednak nie tylko przez naczynia krwionośne. Aby krew mogła w nich krążyć konieczna jest pompa mięśniowa, która będzie napędzać cały proces. Taką pompą w ciele człowieka jest serce.

Funkcje układu krwionośnego

Układ krwionośny pełni niezwykle ważne funkcje w zachowaniu prawidłowej homeostazy organizmu i rozprowadzaniu cennych składników odżywczych. Można podsumować, że odpowiada za:

  • usuwanie zbędnych produktów przemiany materii powstałych w komórkach i tkankach;
  • transport gazów oddechowych, hormonów i substancji odżywczych (w tym witamin czy minerałów);
  • transport leków i substancji leczniczych – co jest niezwykle ważne w medycynie, gdy dany lek podaje się dożylnie;
  • utrzymanie homeostazy, czyli stałego pH czy wewnętrznej temperatury;
  • utrzymywanie odporności organizmu na wysokim poziomie, ponieważ transportuje komórki odpornościowe;
  • krzepnięcie krwi i tym samym ochronę przez wykrwawieniem się.
Układ krążenia jest jednocześnie jedną z najbardziej podatnych na choroby i dolegliwości struktur. Współcześnie niezwykle często diagnozuje się białaczkę, tętniaki, choroby zakrzepowe, żylaki czy zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic. Wiele z tych schorzeń wynika z nieodpowiedniego stylu życia, a szczególnie z źle zbilansowanej diety i braku aktywności fizycznej.